Tabor Fuschtrohrschuesse

Zuèbhör zum Fuschtrohr?

Vo Bilder und Überreschtè won uf öis cho sind, isch ès öis wol guèt bekannt wiè èn Musketièr damals usgrüschtet gsy isch und wièn èr gschossè hät. Dagegè wüssed mir fascht nüt übèr d'Fuschtrohrschützè im spatè 14. und früè 15. Jahrhundert.

Mir känèd zwar èn hufè Bilder wo Fuschtrohrschützè in Aktion zeigèd. Abèr kei einzigs Bild won au d Usrüschtig z'gseh isch. I was inè händs s Pulver mittreit? Wiè d'Luntè treit, und i was inè d'Chuglè? Und wo händ's dè Ladstock ghah?

	Bild 1: Ên musketièr (links), ca. 1650. Klar gseht mè sini Usrüschtig. D' Luntè, d' Patronè und dè Chuglèbütèl won amè Bandelièr hanged, won um sini Achslè gschlungè isch, sind klar sichtbar.
		Bild 2: Èn Fuschtrohrschütz, rächts, ohni dè gringschti Hiwys uf Zuèbhör zum Ladè und zum Zündè vo synèrè Waffè, usgno èn Ladstock. Ca. 1450.

Bild 3: Szene us dè Schlacht um Grandson (1476), zeichnet vom Diebold Schilling (1445-86). Klar gseht mè, dass s'Fuschtrohr mit èmè Luntèstrick vo freier Hand zündt wird. Da isch also kän Luntestock verwändet worde.

Bilder vo Fuschtrohrschützè händ vil Gmeinsams mit Wildwescht Heldè. Diè chönd ändlos schüße und müènd niè naladè! Händs bereits es Bandlier treit mit Patrone und èmè Läderbütel voll Chuglè? Wiè händs s'Pulverhorn treit? Und händs bereits è Zündchrut-Fläsche gha?

Taktische Ysatz vo Fuschtrohrschütze

Offesichtlich isch dè Ysatz vo Fuschtrohrschütze nöd organisièrt gsy wiè dä vo dè Bogeschützè oder de Spièsser. Uf Abbildigè gseht mè sy meischtens einzeln oder i chlynè Grüppli umèstah . Zum Teil einzèln us Feischter schüßè oder beschtèfalls i chlyne Grüppli, mängmal zämè mit Bogeschütze, vor belagertè Feschtigè stah. So wiè z.B. im Bild 2.

D' Usrüschtig vo dè Fuschtrohr-Schützè

Eigentlich weiß mè über d'Usrüschtig vo Fuschtrohrschütze nüt. Ès git kei Abbildig wo diè zeigèt. Aber nach vilnè hundert Schüss mit èm Fuschtrohr und au mängèm Wettschüße, chan ich mir nach so vill Praxis guèt vorstelè, wiès wol gschossè händ.

Zündt händs bestimmt mit èm Luntèstock. Dä gseht mè mängsmal uf Abbildigè. Hüffig findt mè uf èm Fuschtrohr obè e chlyni Vertüffig bim Zündloch als Zündpfannè. Mängsmal findt mè au bloß è starch uftrichterets Zündloch. Ès wär abèr au dänkbar, dass è Stopinè (Zündschnuèr) is Zündloch inè gschtekt händ., wie me uf Chinesische Darsteligè gseht. Lug da. S' Loosysè chamè wohl usschlüße wie'n ich mit Versüèch zeiget ha. Das funktionièrt nöd.

Dènäbè händs sicher ès Pulverhorn, è paar Bleichuglè, ès Verdämigsmittel (z.B. ès Pflaschter us Werg) und èn Ladstock prucht.

Aber wiè hätt èn Fuschtrohrschütz das allès mitgschleikt? Ich vermuètè in èrè Umhängi-Täsche inè. So wiè hüt d'Jegèr allès in èrè Jagdtäsche mit-träget. Das wird da obè i däm Film zeigèt.

D'Leischtig vom Fuschtrohr

Bis hüt händ sich d'Historiker über's Fuschtrohr nu luschtig gmacht. I jedèm Gschichtsbuèch staht, das d'Würkig vo sonèrè Waffe woll hauptsächlich uf èm Knall, Rauch und Gschtank beruèt hätt.
Meischtens wid dänn no d'Qualität vom Schwarpulver wägè èmène fragwürdigè Rezäpt azwyflèt. Dèby spillt s Rezäpt chum è Rolè. D'Holzcholequalität dègegè scho! Und vo därè händs damals wol meh verstande als mir hüt, wo Holzchole alèfalls no für dè Gartegrill bruchèd.


	Bild. 4: Diè Foti zeigt Durchschusslöcher vo 18 mm-Blei-Chuglè us èm Tabor-Fuschtrohr gschossè dur ès 3mm Stahlbläch (St37) durè. Dènäbet gseht mè di chlinere Yschlagkrater vo 9 mm Para-gschoß us dè Schwizer Armeepischtolè, wo kein Durchschüss ergä händ.

Mit däm Versuèch cha eidütig bewisè wärde, das èn Bruschtpanzer vo vilicht 1 Millimeter Dicky problemlos hät chönè durschlagè wärdè. Au mit prmitvstèm Schwarzpulver.